Laatst nog stond het in de krant "Dafne Schippers van de trap gevallen"

zoals ze zelf zegt in runnersworld.com

Jaarlijks lees je veel van deze artikelen in de krant of in het nieuws. Nu is Dafne Schippers super getraind en jong, dus dat hersteld wel weer, maar je kan ook ongelukkig terecht komen met alle gevolgen van dien. 'Waarom vallen er toch zoveel Nederlanders van de trap?' kun je jezelf afvragen.

Ik denk dat de rede hiervoor is dat de Nederlandse trap nog steeds een sluitpost is bij het bouwen van een huis. In dit artikel zal ik proberen uit te leggen hoe dat kan en hoe deze problemen op te lossen zijn en we de ongevallen die jaarlijk plaatsvinden (en sommige zelfs met dodelijke afloop) goed kunnen terug dringen.

Waarom is de Nederlandse trap nog steeds een sluitpost in de bouw?

Bij het bouwen van een huis is het tegenwoordig zo dat er zoveel mogelijk woonoppervlakte moet worden gerealiseerd. De grondprijzen zijn duur waardoor de kavels betrekkelijk klein zijn. Om nu een zo optimaal mogelijke indeling te maken wordt de woonoppervlakte zo groot mogelijk ingedeeld. De ruimte voor een trappenhal wordt daardoor klein gehouden.

En daar wringt direct het probleem, een veilige trap gemaakt door de trappenmaker heeft veel vloeroppervlakte nodig. Een goed beloopbare trap over de volle breedte van de traptrede zorgt dat er veel ruimte nodig is qua vloeroppervlakte, dit gaat dan ten koste van de woonoppervlakte en dat wil men natuurlijk liever niet.

Wordt er dan niet gebouwd onder een regelgeving?

Jazeker, er is een bouwbesluit die regelmatig wordt herzien, hier volgen ook wel kleine aanpassingen op zoals bijvoorbeeld het aanpassen van meer treden in een trap van 13 naar 15 treden, wat een goed begin is maar naar mijn mening nog lang niet voldoende.

De regelgeving volgens het bouwbesluit zou moeten worden aangepast met name de looplijn in de trap is verkeerd. De definitie nu is dat een traptrede een schuine vorm mag hebben en dat de looplijn daar loopt waar je de voet nog goed kunt neerzetten.

Nu is dat circa 30cm gemeten aan de diepste kant van de trede. Eigenlijk moet er geen looplijn zijn je moet de voet over de volle breedte van de trede, van links naar rechts gezien, goed kunnen neerzetten ook al loopt deze trede schuin, pas dan krijg je een veel veiligere trap.

Vervolgens moet de optrede in verhouding tot de aantrede goed zijn gemaakt zodat je een goed beloopbare trap krijgt.

Wat is een op en een aantrede? De definitie van Wikipedia is:

1 optrede bovenkant trede naar bovenkant trede.

2 aantrede =voorkant trede/voorkant trede (haaks gemeten).

Om een goed beloopbare trap te krijgen moeten de optrede en de aantrede in de juiste verhouding tot elkaar staan, hieruit ontstaat de helling van de trap en die kan per functie verschillen, in een openbare ruimte zal de helling flauwer zijn dan in een woning. Als vuistregel geldt de trapformule: 2 × optrede + 1 × aantrede = 570-630 mm.

De comfortabele loop- of klimlijn van een trap is de denkbeeldige lijn waarop de trap het prettigst en veiligst wordt belopen. Bij een rechte steektrap geldt deze lijn over de hele breedte van de trap en bij voldoende breedte is deze trap geschikt voor dalend en stijgend verkeer.

Bij een spiltrap of een trap met onder- of bovenkwart ligt de klimlijn uit het midden en moet ongeveer 300 mm vanaf de buitenkant liggen. De looplijn ligt daar waar de aantreden aan elkaar gelijk zijn en voldoet aan de trapformule.

De trapformule is een formule die wordt gebruikt om een goed beloopbare trap te maken. Deze formule is een richtlijn of vuistregel en dient ter controle of de juiste maten zijn gebruikt:

2 optreden + 1 aantrede = 570 - 630 mm

De formule is gebaseerd op het feit dat de stapmodulus (de gemiddelde staplengte) 570 - 630 millimeter bedraagt. De verhouding tussen op- en aantrede moet goed zijn, anders is de trap moeilijk beloopbaar. Als bijvoorbeeld de optrede 180 mm (2 × 180 = 360 mm) bedraagt, ligt de grootte van de aantrede tussen 210 tot 270 mm (570 à 630 - 360 = 210 - 270 mm). De aantrede moet ook voldoende lang zijn, anders kunnen de voeten niet stevig worden neergezet.

Voor woningen is het gebruikelijk steilere trappen toe te passen dan in openbare gebouwen. Als de trap dan moet voldoen aan deze eisen zou je zeggen dat er minder ongevallen plaats zouden vinden. Alles is minder waar helaas.

Waarom vinden er dan toch zoveel ongevallen plaats?

In de eerste plaats omdat de meeste ongevallen ontstaan door haast en door het naar beneden lopen, vaak wil je dit snel doen en neem je "de binnenbocht" dit is het deel waar de traptrede soms maar 10cm diep is.

Loop je de trap rustig naar beneden aan de muurkant en niet aan de spilkant dan zal het een stuk veiliger zijn en ongelukken veel minder plaats vinden. Glij je eenmaal dan is er aan die kant ook geen trapleuning waar je je aan kunt vasthouden.

Daarbij komt dat er vroeger in de jaren 40 en 50 er geen regels waren over hoe en waar de woningbouwtrap aan moest voldoen. De trap werd door de trappenmaker gemaakt door een handmatige uitslag te maken van de grondoppervlakte en maakte aan de hand daarvan een trap.

Tegenwoordig worden de meeste trappen met een computer gestuurde machine gemaakt volgens de regels van het bouwbesluit.

Hoe kunnen we dan toch zorgen dat er minder ongelukken plaatsvinden?

In de eerste plaats door de oude stijle trappen te voorzien van een goede degelijke en sterke antislip strip of tape, er zijn hierin ruim voldoende goede oplossingen, daarnaast de trap nu en in de toekomst zo gaan maken zoals onze buurlanden

Duitsland en België die veel vaker een "luiere trap"maken. Dus de verhouding aantrede optrede aanpassen en het liefst een trap met een tussen bordes en rechte of licht schuine trede zoals onderstaande foto.